چیستی علم سکولار و علم دینی و معیارهای آن در دیدگاه استاد مصباح و آیتالله جوادی آملی
نویسندگان
چکیده مقاله:
علم دینی و تقابل آن با علم سکولار مسئلهای تمامناشدنی است. آیتالله جوادی و استاد مصباح، که از بزرگان حوزوی و اندیشمندان برجسته تمدن اسلامی معاصر هستند، در حوزه چیستی و امکان علم دینی و تقابل آن با علم سکولار نظریهپردازی کردهاند. مقاله حاضر مقایسهای است میان دیدگاههای این دو اندیشمند در خصوص معیار دینی و سکولار بودن علم. در این رهگذر هر یک از ایشان علیرغم اختلاف در تعریف و معیار علم دینی، تعریف و مصداق واحدی از علم سکولار ارائه و تبیین میکند. سکولار یا ضددین وصف ذاتی علم نیست، بلکه وصفی است که با در نظر گرفتن بستر، فلسفه، فاعل و اهداف به یک علم انتساب پیدا میکند. در این بین آیتالله جوادی علم را، که حقیقتی الهی دارد، به اعتبار فاعل بر یک دوراهی قرار میدهد. اگر فاعل الهی و قائل به عناصر فلسفه الهی باشد، علمش دینی و اگر فاعل ملحد و ضددین باشد، علمش الحادی/سکولار لقب میگیرد. استاد مصباح علم را اگر استعداد و صلاحیت توصیف ارزشی داشته باشد، به ارزیابی دینی یا ضددینی درمیآورد. دیدگاه اخیر، صرف تنافی نداشتن علم با دین، در تمام مراحل از مبانی تا مسائل و آثار آن، را در دینی بودن علم کافی میداند.
منابع مشابه
علم دینی در مقام توصیف و توصیه؛ بازخوانی نظریه علم دینی استاد مصباح یزدی
چکیدهتفکیک معانی علم و دین و تعیین نسبت دقیق این دو حوزه، شرط لازم برای تنقیح معنا و ماهیت علم دینی از منظر استاد مصباح است. بیان جایگاه علم در منظومه علم دینی و فهم صحیح از تاثیرات دین و مبانی ارزششناختی بر علم، افقهایی نوین در زمینه ارائه نظریات علمی و اعتبارسنجی نظرات مذکور پیش روی محققین میگشاید. تدقیق معنای علم و توجه به ساحتهای مختلف علم، حیطه انتظارات و توانمندیهای موجود در شکلگیری...
متن کاملبررسی و نقد نظریه علم دینی آیت الله جوادی آملی
دانشمندان اسلامی تقریرهای مختلفی از علم دینی کردهاند. یکی از دیدگاههای ابتکاری در بحث علم دینی، دیدگاه عبدالله جوادی آملی است. وی که از موافقان علم دینی است، معتقد است علم اگر علم باشد (نه وهم و خیال)، حتماً دینی خواهد بود و اساساً علم، غیردینی نیست و هر علمی دینی است. برای اطلاق علم دینی به همۀ علوم، البته صحیح بودن و روشمندانه بودن، شرط علمیت یک گزاره است. علم صائب، تفسیر خلقت و فعل الهی اس...
متن کاملمبانی و معیارهای دینی بودن علم از منظر آیتالله جوادی آملی
در باب معیار و مؤلفههای دینیبودن علم، دیدگاهها و تلقیهای مختلفی مطرح است که یکی از آنها، نظریۀ آیتالله جوادی آملی است. هدف: هدف مقالۀ حاضر، طرح مبانی و معیارهای دینیبودن علم از منظر آیتالله جوادی آملی و نقد و بررسی آن است. روش: منطق مقاله، بر دو رویکرد روششناختی استوار است: به لحاظ جمعآوری اطلاعات، از روش اسناد و مدارکی(کتابخانهای) و به لحاظ تجزیه و تحلیل دادهها، از روش عقلی- تحلیلی...
متن کاملعلم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی
چکیده دیدگاه استقلال دو حوزهی علم و دین از یکدیگر بر آن است تا از یک سو به تعارض این دو حوزهی معرفتی پایان دهد و از دیگر سو، بر نقش علم در اداره عرصههای غیر اختصاصی دین تأکید ورزد. استاد جوادی آملی جداانگاری علم و دین را محصول تصوری ناصواب از علم و دین، و تبیین نسبت واقعی علم و دین را در گرو تعیین جایگاه عقل در درون هندسه معرفت دینی میدانند. در این دیدگاه عقل، همگام با قران و سنت، تأمین...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 9
صفحات 27- 45
تاریخ انتشار 2019-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023